Franciscus als proost van het kapittel en als apostel van de Chablais (1694 – 1602)

DE “APOSTEL VAN CHABLAIS”

Op de grens met de Chablais, 14 september 1594. Samen met zijn neef Lodewijk betreedt Franciscus van Sales het deel van zijn thuisbisdom Genève-Annecy dat al tientallen jaren door de calvinisten wordt bezet: de Chablais, een landstreek aan de zuidelijke oever van het Meer van Genève. Verschillende mislukte pogingen werden ondernomen om de bevolking die daar woonde over te halen terug te keren naar het katholieke geloof. Franciscus, die nu met succes zijn rechtenstudie heeft afgerond en op 18 december 1593 tot priester gewijd heeft zich een levensgevaarlijke missie voorgenomen: de calvinisten moesten niet met wapengeweld worden bekeerd, maar met de wapens van liefde, van gebed en overtuiging. Zo verwoordde hij het eind december 1593 in zijn inaugurele rede als proost van de kathedraal van Annecy: “Door liefde moeten de muren van Genève [het centrum van de calvinisten] neergehaald worden, Genève moet worden herwonnen door liefde. Niet met ijzer -stel ik voor- niet met helse zwaveldamp,maar door het geluid van gebeden moeten de muren naar beneden worden gehaald. De aanval moet worden gedaan door wederzijdse liefde”

Voor hem,die God als liefde ervaren had, is het duidelijk dat hij deze liefde aan mensen moet doorgeven. Jaren later zal een calvinist over hem zeggen: “Als alle bisschoppen zo zouden zijn, zouden er geen calvinisten meer zijn.” Maar in eerste instantie lijkt het er niet op. Franciscus stuit op heftige afwijzing, drie keer proberen ze hem zelfs te vermoorden. Het is mensen verboden om op straffe naar zijn preken te luisteren. Dus besluit  Franciscus tot een geheel nieuwe methode om het geloof te verkondigen, een mediacampagne. Hij schrijft folders, vlugschriften, diehij op openbare plaatsen en voordeuren plakt. Daarin beschrijft hij de belangrijkste katholieke waarheden zo spannend dat mensen al beginnen te wachten op het volgende nummer. Steeds meer mensen negeren ook het verbod op contact met de ijverige zendeling en komen naar zijn preken.1598 – na vier jaar onvermoeibare overredingskracht – kan aan de paus in Rome worden gemeld dat bijna alle inwoners van de Chablais zijn teruggekeerd naar de katholieke kerk. Door dit succes werd Franciscus niet alleen de “Apostel van de Chablais”, zijn succesvolle mediacampagne droeg er ook toe bij dat hij in 1923 ter gelegenheid van zijn 300ste sterfdag door paus Pius XI in diens encycliek “Rerum omnium perturbationem” plechtig zal worden uitgeroepen tot patroonheilige van journalisten en schrijvers.

Vier jaar lang probeerde Franciscus van Sales in de Chablais de bevolking terug te brengen naar het katholieke geloof. Zijn missie was succesvol (detail van de glas-in-loodramen van de basiliek van Annecy, Frankrijk, door Charles Plessard).